| 13 نكته ساده براي جلوگيري از سرماخوردگي  سرماخوردگي يک عفونت ويروسي مسري است که راه هاي تنفسي فوقاني را آلوده نموده و باعث تحريک و ترشح در راه هاي هوايي مي شود. ابتلا به سرماخوردگي ممکن است در اثر تماس با فرد آلوده يا تماس با وسايل آلوده صورت پذيرد و گاهي عواملي مانند سرما، استرس و خستگي مي توانند شرايط را براي فعاليت ويروس سرماخوردگي نهفته در مجراي تنفسي مناسب کند.
به گزارش ايسنا، سرماخوردگي‌ها معمولا ناگهاني شروع مي‌شوند. آب ريزش در ابتدا شفاف بوده و ممکن است شدت يافته و زرد رنگ گردد. گرفتگي بيني، سرفه، گلودرد، بي حالي، خستگي، بيتابي، بي اشتهايي، گاها ريزش اشک و التهاب از علائم عمده آن است.
عوامل موثر در بروز سرماخوردگي
ويروسهاي سرماخوردگي پس از ورود به بدن در مخاط دستگاههاي تنفسي ايجاد بيماري کرده و همراه با ترشحات دستگاه تنفسي از فردي به فرد ديگر قابل انتقال است. بنابراين:
- دست دادن، روبوسي، عطسه و سرفه در محلهاي عمومي باعث انتقال آن مي‌شود.
- رطوبت و درجه حرارت در انتشار ويروس نقش دارد، اين بيماري در کشورهاي مناطق معتدل در فصل سرما (زمستان و پاييز) به علت بارندگي و رطوبت بيشتر است.
- از ديگر علل افزايش بروز سرماخوردگي در فصل سرما حضور در مكان‌هاي شلوف همچون وسايل نقليه عمومي و تجمع در فضاهاي بسته و عدم استفاده از تهويه مناسب است.
- تغذيه يکي از فاکتورهاي موثر در عملکرد سيستم ايمني است. بنابراين سوء تغذيه در بروز بيماري‌هاي عفوني نقش مهمي را ايفا مي‌کند. ابتلا به بيماري‌هاي مزمن قلبي ، کليوي و ريوي نيز فرد را مستعد ابتلا به اين عفونت مي‌کند.
براساس گزارش دفتر آموزش و ارتقاي سلامت وزارت بهداشت، سرماخوردگي بيماري است که اگر چه مرگ و مير به دنبال ندارد ولي بروز آن باعث مشکلات زيادي براي افراد مي شود و باعث غيبت از کار مي شود. از طرفي با انجام اقداماتي به راحتي قابل پيشگيري است بنابراين در مبارزه با سرما خوردگي، پيشگيري بايد هدف اصلي باشد براي پيشگيري بايد اقدامات زير را انجام داد:
1 - دستهاي خود را بشوئيد: بيشتر ويروس هاي سرماخوردگي از طريق تماس مستقيم منتشر مي شوند. کسي که سرماخورده است بداخل دست هاي خود عطسه کرده و سپس اشيائي مثل تلفن ، صفحه کليد کامپيوتر يا ليوان را لمس مي کند. ميکروبها مي توانند براي ساعت ها و در بعضي موارد هفته ها زنده باقي مانده و سپس به فرد بعدي که آن اشياء را لمس مي کند منتقل شود . بنابراين بايد دستهاي خود را مکرراً بشوئيد . در صورتي که امکان شستن دستتان را نداريد دستهاي خود را بسيار سخت براي يک دقيقه به هم بماليد . اين کار باعث جداشدن اکثر ويروسهاي سرماخوردگي از پوست مي شود .
2 - سرفه و عطسه خود را با دستانتان نپوشانيد: زماني که احساس مي کنيد در حال سرفه يا عطسه هستيد از يک دستمال دستمال استفاده کرده و آنرا بلافاصله دور بياندازيد . اگر دستمال نداريد سر خود را از افرادي که نزديک شما هستند به طرف ديگر چرخانده و به فضاي آزاد سرفه کنيد .
3- صورتتان را لمس نکنيد: ويروسهاي سرماخوردگي از طريق چشم ، دهان و بيني وارد بدن شما مي شوند . لمس صورت کودکان راه اصلي ابتلاي آنان به سرماخوردگي بوده و همچنين موجب انتقال سرماخوردگي از آنان به والدينشان مي باشد .
4 - مقدار زيادي مايعات بنوشيد: آب سيستم بدن شما را شستشو داده و باعث خروج سموم از بدن شما مي شود . يک فرد بالغ سالم بطور متوسط روزانه 8 ليوان مايعات نياز دارد
5 - از سونا استفاده کنيد: وقتي به سونا مي رويد هوائي که استنشاق مي کنيد بالاتر از 80 درجه است و اين درجه حرارت باعث از بين رفتن ويروس هاي سرماخوردگي مي شود .
6- از هواي آزاد استفاده کنيد: اکثريت افراد در زماني که هوا سرد است در خانه و محوطه هاي بسته مي مانند بنابراين ميکروب‌هاي بيشتري در اطاق هاي خشک و شلوغ در حال گردش است .
7- ورزش هاي آيروبيک را به طور منظم انجام دهيد: اين ورزش ها باعث افزايش سلولهاي مقابله کننده با ويروس در بدن مي شود .
8- غذاهاي گياهي مصرف کنيد: مواد طبيعي موجود در گياهان باعث افزايش ويتامين هاي بدن مي شود . بنابراين ميوه و سبزيجات سبز تيره ، قرمز و زرد مانند اسفناج ، کاهو ، هويج ، گوجه فرنگي ، سير و ... مصرف کنيد . آب پرتقال هرچه تازه تر باشد ويتامين C بيشتري دارد و طول مدت درمان را کوتاهتر مي کند
9- ماست بخوريد : باکتري هاي مفيد موجود در ماست باعث تحريک توليد مواد سيستم ايمني شده که با بيماري مبارزه مي کند .
10- سيگار نکشيد: آمار نشان مي دهد که سيگاري ها دچار سرماخوردگي هاي بيشتر و مکرر مي شوند . حتي نزديک به افراد سيگاري بودن بطور واضح سيستم ايمني را از بين مي برد. دود راههاي هوائي بيني را خشک کرده و مژک هاي آنرا فلج مي کند . مژک هاي موهاي ظريفي هستند که مخاط بيني و ريه ها را پوشانده و با حرکات موجي شکل خود ويروس هاي سرماخوردگي را از مجاري بيني خارج مي کنند . يک سيگار مژک ها را براي 30-40 دقيقه فلج مي کند.
11- مصرف الکل را قطع کنيد : مصرف الکل کبد را که اولين سيستم تصفيه کننده بدن است را تخريب کرده و اين به اين معناست که تمامي انواع ميکروبها بدن شما را به سرعت ترک نخواهند کرد .
12- راحت و آسوده باشيد: اگر شما بتوانيد آرامش داشته باشيد مي توانيد سيستم ايمني خود را به هنگام نياز فعال کنيد.
13- غرغره کردن نمك: اين كار باعث مرطوب شدن گلو و بهبودي موقت مي شود. اين کار را با استفاده از يک قاشق چايخوري نمک داخل يک استکان آب ولرم و روزانه حدود 4 بار انجام دهيد .  این خوراکی ها مانع از ابتلا به سرماخوردگی می شوند! اگر می خواهید مریض و سرماخورده نشوید ، از این خوراکی ها میل کنید تا سرما نخورید و � چه بخوریم تا سرما نخوریم
فصل ، فصل سرماخوردگی است. علاوه بر توصیه‌های عمومی درباره پیشگیری از ابتلا به انواع ویروس‌های آنفلوانزا و سرماخوردگی که شامل شستن دست‌ها ، استفاده از ماسک، رعایت فاصله با فرد مبتلا، دست ندادن با فرد بیمار و � است، توصیه‌هایی نیز در مورد تغذیه برای پیشگیری و درمان انواع سرماخوردگی‌ها وجود دارد. دکتر پریسا ترابی، رئیس اداره بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت می‌گوید:
�برای پیشگیری از ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوآنزا بهتر است سطح ایمنی بدن افزایش یابد. نحوه تهیه و مصرف مواد غذایی و انتخاب برخی از آنها نیز در این امر موثرند. از غذای تازه که خوب پخته شده، استفاده کنید و ترجیحا از مصرف مواد غذایی که از زمان تهیه‌اش مدتی می‌گذرد، پرهیز نمایید. مصرف ویتامین‌های A و C که در انواع میوه‌ها و سبزی‌ها وجود دارند و از آنتی‌اکسیدان ها محسوب می‌شوند، بسیار مفید است. میوه‌های ترش مزه مثل لیمو ترش و کیوی، سرشار از ویتامین C هستند و برای پیشگیری و درمان سرماخوردگی توصیه می‌شوند. مصرف قرص‌های جوشان ویتامین C قبل از صرف صبحانه برای پیشگیری و در روزهای اول سرماخوردگی موثر است. افراد سرماخورده باید مایعات گرم زیاد بنوشند. همچنین از مصرف مواد غذایی محرک مثل ادویه های تند پرهیز کنند.� 
علاج واقعه
دکتر لیلا آزادبخت، متخصص تغذیه و محقق مرکز تحقیقات غدد درون ریز دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این باره می گوید:
�تغذیه سالم، علاج و عامل جلوگیری کننده از ابتلای افراد به سرماخوردگی است. برای این که سیستم ایمنی بدن به بهترین نحو به وظیفه‌اش که مبارزه با ویروس‌های سرماخوردگی و آنفلوانزا است، عمل کند باید مواد مغذی حیاتی را دریافت کند. مصرف پرتقال، انواع توت ، فلفل دلمه‌ای ، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز از قبیل انواع کلم و دریافت زیاد و منظم ویتامین C به کاهش بروز، شدت و طول مدت سرماخوردگی کمک می‌کند. غلات سبوس دار و حبوبات، منابع غذایی خوبی برای ویتامین‌های گروه B هستند.عدم مصرف این مواد در بدن سبب بروز عفونت‌های مکرر دستگاه تنفسی فوقانی می‌شود.
مصرف سیر که دارای آهن و روی است، سبب تقویت سیستم ایمنی و کاهش خطر عفونت‌های ویروسی می‌شود. افرادی که زیاد دچار سرماخوردگی می‌شوند، ماهی قباد، قزل‌آلا، ماهی‌های روغنی ، دانه کدو حلوایی و روغن شاه دانه که غنی از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند را مصرف کنند. همچنین دانه کنجد و آفتابگردان ، غنی از اسیدهای چرب امگا ۶ هستند که این اسیدهای چرب در مبارزه علیه عفونت‌های سرماخوردگی، به سلول‌های دستگاه تنفسی کمک می‌کنند.
عفونت‌های مکرر تنفسی با کاهش ذخایر ویتامین A همراه است. جگر، کره و تخم مرغ از منابع غنی ویتامین A هستند. هویج، انبه، سیب زمینی، زردآلو، کدو حلوایی و سبزیجات سبز تیره نیز تامین کننده �بتا کاروتن� هستند که در بدن به ویتامین A تبدیل می‌شود. در زمان سرماخوردگی باید از مصرف غذاهای آماده بسته بندی شده و کنسروها خودداری کرد، زیرا از لحاظ ویتامین و مواد معدنی فقیر هستند و به جای مصرف این نوع غذاها بهتر است از انواع میوه و سبزیجات تازه، گوشت، ماهی، غلات، مغزها و دانه‌ها استفاده نمود. استفاده از بخور برای رفع گرفتگی بینی موثر است. برای این کار ۱۰ دقیقه سرتان را روی بخارهای یک ظرف آب جوش بگیرید. بهتر است دستمال یا حوله‌ای را روی سر بگذارید و این عمل را سه بار در روز تکرار کنید. همچنین می‌توانید مقداری روغن منتول یا اوکالیپتوس به آب در حال بخار شدن اضافه کنید تا موجب تسهیل عمل تنفس شود.� 
معجزه عسل
تقریبا همه ما در مورد مصرف مخلوط عسل و لیمو ترش در یک لیوان آب گرم، برای درمان بیماران مبتلا به سرماخوردگی چیزهایی شنیده‌‌ایم.
دکتر جعفر بهزاد، محقق و متخصص تغذیه می‌گوید:
�بیشترین موارد شکایت از سرماخوردگی مربوط به علائمی از قبیل گلودرد، بی‌تابی و بی‌قراری، گرفتگی بینی و احساس سرما است. برطرف کردن هر کدام از این علائم، به تنهایی می‌تواند در بهبود حال بیمار بسیار موثر باشد، زیرا هنوز داروی قطعی برای ریشه کن کردن ویروس مسبب سرماخوردگی پیدا نشده است. علاوه بر این در افرادی که مبتلا به نقص سیستم ایمنی بدن نیستند، از بین بردن ویروس لزومی ندارد. تامین گرمای بدن با پوشیدن لباس کافی و گرم نگه داشتن محیط از جمله اقدامات ضروری در بهبود سرماخوردگی است. مصرف یک لیوان آب جوش به همراه عسل و لیمو ترش، یکی از روش‌های موثر در تسکین علائم سرماخوردگی است. همچنین مداومت بر مصرف چای کمرنگ و آب میوه به دلیل افزایش میزان مایعات دفعی از بدن، موجب تنظیم دمای بدن می‌شود. مصرف ماست تاثیر به سزایی در تقویت سیستم ایمنی بدن، حین مواجهه با عوامل میکروبی دارد. با بهبود کارکرد سیستم ایمنی، بدن در مقابله با انواع ویروس‌های مسبب سرماخوردگی، قوی‌تر می شود و سریع تر سلامت خود را باز می‌یابد.�  | 
